ساماندهی بافت‌­های فرسوده شهر قم

1382

چه موضوعی

شناسایی و ساماندهی بافت فرسوده شهر قم

چه کسی

شهرداری قم

چه جایی

ایران، قم، قم

مرحله اول ساماندهی بافت فرسوده شهر قم

در مرحله اول به كمک شناسه‌های تعريف شده و براساس داده‌های موجود، محدوده بافت‌های فرسوده شناسايی گرديد و پس از آن تدقيق محدوده اين بافت‌ها از طريق برداشت‌های ميدانی صورت پذيرفت. به اين ترتيب كه ابتدا وضعيت شهر در هر يک از شناسه‌ها مورد بررسی قرار گرفته و محدوده‌های مشمول هر يک از شناسه‌ها شناسايی شد. سپس با استفاده از روش (SPATIAL ANALYST) در سيستم اطلاعات جغرافيايی (GIS) جمع‌بندی كلی مطالعات انجام شده حاصل می‌شود. براين اساس شناسه‌ها در سه دسته وضعيت كالبدی، وضعيت مديريت شهری و وضعيت اجتماعی تفكيک شده و با استفاده از ضريب وزنی هر شناسه و هم‌پوشانی لايه‌ها نتايج نهايی حاصل گرديد. در آخرين بخش از مرحله اول گونه‌های بافت فرسوده به كمک سه عامل دوره زمانی، گونه ارزش بافت و وضعيت حقوقی _ ثبتی عناصر بافت تعيين گرديد.

مرحله دوم ساماندهی بافت فرسوده شهر قم

در مرحله دوم بر اساس نوع و ميزان فرسودگی تعيين شده در  بخش­‌های مختلف شهر، اولويت­‌های مداخله برپايه امكانات و سياست‌های دستگاه­‌های اجرايی تعيين شد. سپس گونه­‌های مداخله در هريک از انواع بافت‌­های فرسوده شناسايی شده، تعيين شد. مداخله در اين­‌گونه بافت­‌ها دارای ابعاد متفاوت همچون «ابعاد اقتصادی، ابعاد اجتماعی، عملكرد مديريت شهری، ساختار زيرساخت‌ها، شكل كالبدی، استحكام مصالح ساختمانی، ابعاد كاركردی» است. از اين­رو با توجه به حيطه اختيارات شهرداری و موضوعات مدنظر اين نهاد ازميان موضوعات ياد شده، موضوع مداخله كالبدی و ساماندهيی ابعاد كاركردی بافت‌ها دارای اولويت بوده، برای دستيابی به اين هدف به تفكيک هر يک از دو موضوع ياد شده،‌ فرآيند زير مدنظر قرار گرفت:

• تعيين اولويت مداخله از زاويه كالبدی ازطريق:

   - شناخت شناسه‌‌های«استحكام بنا، نفوذپذيری، مورفولوژی، دانه‌بندی»؛

   - تعيين محدوده‌های مداخله از منظر ايمنی شهروندان.

•   تعيين اولويت مداخله از زاويه كاركرد از طريق:

   - شناخت شناسه‌‌های (كاربری ناسازگار، ساخت‌وساز غيرمجاز)؛

   - تعيين محدوده‌‌های مداخله از منظر سلامت شهروندان.

با توجه به قدمت ديرينه شهر قم و وجود بافت‌های ناكارآمد در آن، در سال ١٣٨۵ «طرح ساماندهی بافت‌های فرسوده شهر قم» با هدف شناسايی بافت‌های فرسوده شهر، توسط شهرداری قم تعريف شد. مساحت شهر در سال ١٣٨۵ برابر با ۵۵/١٢١٢٨ هكتار و جمعيت آن براساس برآورد ١٣٨۰ معادل ٩٣۰۶٢٩ نفر محاسبه شده است. شناسه‌های تعيين و شناسايی بافت‌های فرسوده، برپايه «راهنمای شناسايی و مداخله در بافت‌های فرسوده»، مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری _تهيه شده توسط اين مهندسين مشاور_ تعيين شد.